Het spoorvervoer staat bekend als de veiligste landmodaliteit. Doden, gewonden en ladingverlies zijn inmiddels gelukkig hoge uitzondering. Hoe is het gelukt om een trein met 95 kilometer per uur en 3000 ton ethanol aan de haak door de dichte mist te laten rijden en toch netjes op tijd voor een rood sein te laten stoppen? In het ontwerp en de regelgeving is de relatief lange remweg het allerbelangrijkste uitgangspunt. De laatste decennia steeds meer ondersteund door technische bewakingssystemen. Ondanks het veiligheidsniveau gaat in Nederland slechts 2% van de vervoerde gevaarlijke stoffen per spoor.
Langs de spoorbaan staan seinen die secties of wissels ‘bewaken’. Meestal is dit een sein met lampen, soms een vast bord met een vaste opdracht. Op de Betuweroute staan geen lichtseinen, maar ziet de machinist zijn informatie op een computerscherm. Ieder seinbeeld heeft voor de machinist een opdracht of toestemming. Het rode licht (‘stoptonend sein’) is uiteraard verreweg het belangrijkste seinbeeld. Jaarlijks zijn er ongeveer 140 onterechte stoptonend-sein-passages op 1,4 miljoen treinritten.
Het is voor een machinist een aangrijpende gebeurtenis om door rood te rijden. De machinist moet direct van de trein af, een psychologische keuring ondergaan, is verplicht om mee te werken aan het onderzoek naar de oorzaak en wordt door een mentor begeleid. Herhaling op deze overtreding betekent al gauw het einde van de carrière.
De machinist wordt niet opeens met een rood sein geconfronteerd. De remopdracht via seingeving gebeurt minimaal op remwegafstand. Niet later omdat de remweg veel te lang is om te kunnen overzien.
In tegenstelling tot het wegverkeer zit bij het spoor het rode licht onderaan het sein. Hier zit een heuse veiligheidsgedachte achter: het onderste licht heeft geen zonnekap onder zich, dus kan er geen sneeuw op blijven liggen.
Seinen zijn ‘fail safe’ uitgevoerd: een lamp die kapot is kan voor de machinist nooit een onbedoelde toestemming geven. Voor gedoofde of onjuiste seinbeelden heeft de machinist strikte procedures, die periodiek worden getraind.
Verder lezen: neem een abonnement op www.chemische-logistiek.nl
Of ben je op zoek naar een RID veiligheidsadviseur?
by